Voor het installeren van PEX-buizen zijn een PEX-buizenknipper, een kalibrator met ontbramer, buigveren en persgereedschap onmisbaar. Een goede buizenknipper zorgt voor een nette en rechte snede, waardoor lekkages voorkomen worden. De kalibrator maakt de buis perfect rond en ontbraamt de randen voor een waterdichte verbinding. Buigveren helpen om scherpe bochten zonder knikken te maken, terwijl een persgereedschap betrouwbare en duurzame verbindingen creëert.
De essentiële basistools
PEX-buizenknipper: voor perfecte sneden
Een goede PEX-buizenknipper is absoluut onmisbaar. Professionele buizenknippers zijn geschikt voor alle gangbare PEX-diameters en zorgen voor perfecte, rechte sneden zonder rafelige randen.
Een scheve of rafelige snede kan later voor lekkages zorgen. De rubberen ringen in fittingen moeten namelijk perfect afdichten tegen het snijvlak van de buis. Een gewone zaag geeft vaak onregelmatige randen die de afdichting beschadigen. Goede buizenknippers hebben scherpe messen die de buis in één keer doorsnijden, met een ratelwerk dat weinig kracht vereist.
Kalibrator en ontbramer: voor perfecte pasvorm
Na het knippen moet je de buis kalibreren en ontbramen. Kalibrators zijn er in verschillende uitvoeringen: van kunststof kalibrators voor verschillende maten tot metalen kalibrators voor professioneel werk. Veel kalibrators hebben een ingebouwde ontbramer.
Waarom kalibreren?
Meerlagenbuizen kunnen na het knippen door de aluminiumlaag iets ovaal worden. Een ovale buis past niet goed in een ronde fitting, wat kan leiden tot lekkages. De kalibrator duwt de buis weer in de perfecte ronde vorm, terwijl het ontbramen scherpe randjes weghaalt die de rubberen ring kunnen beschadigen.
Buigveren: voor strakke bochten zonder knikken
PEX-buizen zijn flexibel, maar kunnen bij te krappe bochten knikken. Buigveren zijn er zowel inwendig als uitwendig voor alle gangbare maten zoals 16 mm en 32 mm. Ze voorkomen dat de buis knikt of de doorsnede vermindert.
Inwendige buigveren ga je in de buis en zijn ideaal voor strakke bochten. Uitwendige buigveren ga je om de buis heen en zijn handiger bij lichte bochten. Beide zorgen voor professionele, vloeiende bochten zonder beschadiging van de buis.
Verbindingsmethoden: persfittingen voor betrouwbare verbindingen
Persfittingen: de professionele standaard
Persfittingen zijn dé standaard voor PEX-installaties in Nederland. Je schuift een metalen pershuls over de buis en pers deze dicht met een persgereedschap. Het resultaat is een permanente, zeer betrouwbare verbinding die jarenlang meegaat.
Voor deze methode heb je persgereedschap nodig. Handperstangen zijn er in verschillende uitvoeringen: TH-profiel en U-profiel versies voor verschillende buisdiameters. Deze komen meestal inclusief draagkoffer en zijn geschikt voor zowel doe-het-zelvers als professionals.
Voor de persfittingen zelf zijn er hoogwaardige messing fittingen beschikbaar die geschikt zijn voor zowel drinkwater- als verwarmingsinstallaties: rechte koppelingen, kniestukken 90°, T-stukken en overgangskoppelingen voor verschillende diameters.
Het persen zelf is eenvoudig: schuif de buis tot aan de aanslag in de fitting, positioneer de persbekken correct en knijp de perstang dicht tot je een klik hoort. Die klik betekent dat de verbinding volledig geperst is.
Voordelen van persfittingen:
- Zeer betrouwbaar en permanent
- Geen kans op losraken door trillingen
- Snelle montage na wat oefening
- Geen onderhoud nodig
Praktische tips voor een succesvolle installatie
Voorbereiding is alles
Leg alle gereedschappen klaar en controleer of je alle benodigde fittingen hebt. Meet twee keer, knip één keer - en hou altijd wat extra buis achter de hand. Kalibreer en ontbraam direct na het knippen, voordat je de buis gaat buigen of verbinden.
De juiste volgorde
Begin altijd met het afknippen van de buis op de juiste lengte, plus een paar centimeter speling. Kalibreer en ontbraam daarna direct. Een vergeten kalibratiestap kan later voor problemen zorgen.
Welke methode past bij jouw project?
Voor alle PEX-projecten - klein of groot - zijn persfittingen eigenlijk de standaard. Handperstangen zijn betaalbaar en leveren professionele resultaten.
Professionals kiezen vrijwel altijd voor persfittingen vanwege de betrouwbaarheid en snelheid. Voor hen is het gereedschap een investering die zich snel terugverdient.
Veelgestelde vragen
Kan ik PEX-buizen met een gewone zaag knippen?
Je kunt PEX-buizen natuurlijk op verschillende manieren snijden, maar dat geeft vaak rafelige randen. Een speciale PEX-buizenknipper zorgt juist voor rechte, nette sneden die beter afdichten. Hierdoor voorkom je lekkages en problemen bij installatie. Investeer daarom in goed gereedschap, zodat je verzekerd bent van een perfect resultaat bij je klus.
Waarom moet ik PEX-buizen kalibreren?
Meerlagenbuizen vervormen soms na het knippen door hun aluminiumlaag en worden ovaal. Dit maakt het lastig ze in de fitting te plaatsen. Door ze te kalibreren wordt de buis weer perfect rond. Hierdoor past hij precies in de fitting, sluit hij goed af en voorkom je lekkages tijdens en na de installatie.
Welke verbindingsmethode is het betrouwbaarst?
Persfittingen zijn ideaal voor permanente installaties omdat ze, mits correct geperst, volledig waterdicht zijn. Na montage hoef je ze niet meer bij te stellen, waardoor ze uitstekend geschikt zijn voor leidingen die in muren verwerkt worden. Ze bieden optimale betrouwbaarheid en voorkomen problemen zoals lekkages of toekomstige reparaties.
Hoe weet ik of mijn gereedschap nog scherp genoeg is?
Een buizenknipper is aan vervanging toe zodra hij bramen geeft of niet meer recht snijdt. Kalibrators slijten langzamer, maar vervang ze wanneer ze de buis niet langer perfect rond maken. Perstangen hebben daarentegen een lange levensduur en gaan vaak jarenlang mee, waardoor ze minder vaak vervangen hoeven te worden.
Kan ik buigveren hergebruiken voor verschillende projecten?
Buigveren zijn vrijwel onverwoestbaar en gaan met gemak jarenlang mee. Bewaar ze recht en rek ze niet te ver op, zodat ze altijd hun optimale vorm behouden. Een kwalitatief goede set buigveren is een duurzame investering: eenmaal aangeschaft kun je er levenslang plezier van hebben, zonder verlies van prestaties of betrouwbaarheid.